Synod Biskupów będzie obejmował trzy fazy: lokalną, kontynentalną i powszechną, i zostanie rozłożony w czasie od października 2021 roku do października 2023 roku. Pierwszy etap procesu ma miejsce na szczeblu lokalnym i potrwa do kwietnia przyszłego roku. Jego celem jest konsultacja całego Ludu Bożego. Sekretariat Synodu przygotuje kwestionariusz i vademecum z propozycjami, jak przeprowadzić konsultacje w każdym Kościele partykularnym. Każdy biskup będzie musiał mianować osobę odpowiedzialną za przebieg synodu na szczeblu diecezjalnym oraz za kontakt z konferencją biskupów. To właśnie w ramach lokalnych episkopatów podjęte będzie ostateczne rozeznawanie i wypracowana zostanie synteza, którą należy przesłać do Rzymu.
Celem rozpoczynającego się synodu nie jest jedynie przygotowanie konkretnych dokumentów, ale chodzi o wdrożenie zasady synodalności, polegającej na wzajemnym słuchaniu. Biskup, prezbiterzy słuchają wiernych świeckich. Świeccy słuchają potem pasterzy. Bardzo istotne jest uważne wsłuchiwanie się w głos Ludu Bożego, kontakt, bycie z ludźmi, także z tymi prostymi. Duch Święty bowiem mówi przez nich, uwalnia od lęków, odradza nadzieję w naszych sercach. Rozpoczynający się synod może być pozytywnym impulsem, pozwalającym kreować model Kościoła lepiej odpowiadającego realiom XXI wieku.